به نقل از «ایسنا»

ریشه ناسپاسی کودکان را در رفتار والدین جستجو کنید!

تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۱۹۲۶۲

ایسنا/قم یک روانشناس کودک و نوجوان عنوان کرد: اکثر مسائل و مشکلات رفتاری، روحی و روانی کودکان ریشه در خانواده دارد و متاثر از رفتار والدین است؛ چرا که کودکان رفتار پدر و مادر را در برخورد با مسائل مختلف آینه وار تکرار می کنند.

یکی از مهم‌ترین دوران زندگی هر فرد، دوران کودکی است. دوران مهم و با ارزشی که شخصیت اخلاقی و اجتماعی‌ فرد شکل می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنابراین والدین مسوول نمی‌توانند نسبت به این دوران بی‌تفاوت باشند، چرا که تربیت فرد در سنین کودکی در زندگی شخصی و اجتماعی او در بزرگسالی بسیار اهمیت دارد و روابط اجتماعی فرد را می‌سازد.

یکی از مسائل تربیتی که برای والدین بسیار مهم است روحیه قدرشناسی در فرزندانشان بوده، مسئله‌ای که امروزه برخی از والدین را درگیر کرده است. کودکان امروز به خاطر فراوانی امکانات و توجه بیش از حد والدین پرتوقع هستند و در قابل زحمات و امکاناتی که پدر و مادر برای آنها فراهم می‌کنند قدر ناشناس هستند. این در حالی است که در گذشته کودکان توقعات زیادی از والدین و اطرافیان خود نداشتند و از داشته‌های خود راضی بودند و با دریافت هدیه، حتی یک مداد و اسباب بازی ساده و برآورده شدن خواسته های کوچک خود احساس رضایت می‌کردند و قدردان زحمات والد خود بودند و کمتر در روابط با دوستان و محیط های اجتماعی چون مدرسه با مشکل مواجه می شدند.

مادر سهیل ۶ ساله می گوید: پسرم بچه قدرنشناسی است و هیچ چیز به چشم‌اش نمی آید و هر روز توقعات و انتظارات او بیشتر از روز قبل است. برخی اوقات وسایلی می خواهد که حتی برای سن او کاربردی ندارد و برای داشتن آن گریه می کند.

وی ادامه داد: من و پدرش همیشه سعی می کنیم تا حد امکان و حتی بیشتر از حد توان خواسته‌ها و انتظاراتش را بر آورده کنیم، اما نه تنها قدردان نیست بلکه احساس رضایت او برای رسیدن به خواسته‌هایش کوتاه مدت است.

مادر سهیل افزود: اخیرا قصد سفر داشتیم اما پسرم گفت اگر برای او چمدان بزرگ و شخصی نخریم با ما نمی آید. اگر چه من اصرار داشتم که نیازی به چمدان ندارد اما پدرش نپذیرفت و برای او چمدان خرید. همین مسئله هم باعث شده کمتر خواسته هایش را به من بگوید، چون متوجه شده که در برابر توقعات او مقاومت می‌کنم بنابراین بیشتر با پدرش صحبت می‌کند. از این که پسرم در قبال محبت و زحمات ما نه تنها سپاسگزار و قدردان نیست، بلکه بیشتر ناسپاس و زیاده خواه می شود بسیار ناراحت هستم.

برای پاسخ به این سوال که چرا برخی از کودکان پر توقع اند و ریشه این پر توقعی و قدرناشناسی چیست به سراغ یک روان شناس کودک و نوجوان رفتیم.

دکتر پریسا ارجمندی در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با پر توقع بودن و قدرناشناسی کودکان، عنوان کرد: کودکانی که همواره خواسته‌ها و تمایلاتی نامعقول و غیر منطقی دارند که والدین نمی‌توانند آن‌ها را برآورده کنند، کودکان پر توقع هستند.

پرتوقعی والدین

ارجمندی بیان کرد: یکی از مهم ترین نکات در کودکان نسل امروز، نسل زد، این است که الگوبرداری آن‌ها از رفتارهای اطرافیان به ویژه والدینشان بسیار زیاد است. به همین جهت اکثر مسائل و مشکلات رفتاری، روحی و روانی کودکان ریشه در خانواده دارد و متاثر از رفتار والدین است؛ چرا که کودکان رفتار پدر و مادر را در برخورد با مسائل مختلف آینه وار تکرار می کنند.

این روانشناس کودک و نوجوان با بیان اینکه کودکان، پر توقع بودن و ناسپاسی را با مشاهده رفتار والدین خود می‌آموزند، اظهار کرد: والدینی که در برابر یکدیگر پر توقع هستند و در قبال زحمات همسرشان از او قدردانی نمی‌کنند به صورت غیرمستقیم به کودکان خود الگوی پرتوقعی و ناسپاسی ارائه می‌دهند.

افراط در محبت و حمایت

وی محبت و حمایت بی‌جا را از دیگر دلایل روحیه ناسپاسی در کودکان دانست و گفت: والدین همواره باید در مواقعی که فرزندشان با خطرهای (جانی، روحی و روانی، جنسی و...) مواجه می‌شود پشتیبان و حامی کودکان خود باشند اما گاهی در حوزه مسوولیت هایی که هر کودک به عهده دارد والدین حمایت‌های بی‌جا دارند؛ به عنوان مثال، والدین باید در مقطع اول و دوم ابتدایی همراه فرزند خود باشند نه اینکه به جای او مشق بنویسند.

ارجمندی با تاکید بر اینکه والدین نباید از سر دلسوزی و محبت مسوولیت‌ها و وظایفی که کودک در محیط خانه یا مدرسه به عهده دارد را انجام دهند، ادامه داد: در دوران کرونا، آموزش مجازی کودکان را از فضای فیزیکی مدرسه و حضور در کلاس دور کرد و همین مسئله سبب شد بعد از افول بیماری کرونا و بازگشایی مدارس، بازگشت به روال قبل برای آن‌ها سخت باشد، اما به این معنا نیست که والدین باید تکالیف فرزندان خود را انجام دهند. کودک باید مسوولیت کارهای خود را به عهده بگیرد؛ بنابراین اگر تکالیف درسی خود را انجام نداد باید مسوولیت این کار و عواقب آن را بپذیرد.

کمال‌گرایی والدین

وی بر اهمیت سبک فرزند پروری والدین در پرتوقعی کودکان تاکید کرد و گفت: روحیه و رفتار والدین کمال‌گرا با توجه به این که تمایل دارند همیشه در بهترین شرایط قرار داشته باشند و به همه خواسته‌های خودشان برسند و سطح توقعاتشان از کودک بالا است؛ در شکل گیری روحیه پر توقع بودن کودک تاثیر گذار خواهد بود.

معاشرت با افراد هم سطح با خانواده

این روانشناس کودک و نوجوان یادآور شد: والدین باید این نکته را مدنظر داشته باشند که با افراد و خانواده‌هایی بیشتر رفت و آمد کنند که از لحاظ رفاهی و درآمد هم سطح آن‌ها هستند، چرا که ارتباطات و معاشرت‌ها بر سلیقه و خواسته‌های افراد تاثیر گذار است.

وی اظهار کرد: معاشرت با خانواده‌هایی که فاصله طبقاتی خیلی زیادی با شما دارند سبب می‌شود کودکان ناخودآگاه در مقام مقایسه امکانات خودشان با دیگری قرار گیرند و پذیرش شرایط موجود خانواده و امکانات در دسترس، برای آن‌ها سخت می‌شود و همین مسئله عاملی برای ناسپاسی و توقع بیشتر و حتی کاهش اعتماد به نفس در کودک خواهد بود.

تک فرزندی

این روانشناس کودک و نوجوان عنوان کرد: در خانواده های تک فرزند، خواسته ها و توقعات کودک بلافاصله برآورده می شود و این موضوع سبب کاهش صبر و تاب آوری در کودک شده و سطح توقعات او را بالا می برد.

پاداش‌های مادی بی منطق

ارجمندی با بیان اینکه پاداش‌های معنوی در تربیت بسیار اهمیت دارد، تاکید کرد: همواره این نکته را به والدین گوشزد می‌کنیم که پاداش‌هایی که برای فرزندانشان در نظر می‌گیرند نباید همیشه مادی باشد به دلیل اینکه زمینه پر توقعی را در کودک تقویت می‌کند؛ به عنوان مثال گاهی پاداش می‌تواند رفتن به مهمانی، رفتن به پارک، تماشای کارتون و بازی کردن با او باشد.

وی تصریح کرد: اگر والدین برای هر رفتار کودک بخواهند پاداش مادی لحاظ کنند، مخصوصا اگر متناسب با رفتار او نباشد؛ به این معنا که برای یک کار کوچک یک پاداش بزرگ در نظر بگیرند توقع کودکان بالا می رود و دیگر پاداش‌های معنوی جایگاه و ارزشی برای او نخواهد داشت.

راهکارهای آموزش و تقویت روحیه قدرشناسی در کودک

این روانشناس کودک و نوجوان اضافه کرد: والدین برای آموزش قدرشناسی به کودک ابتدا باید خودشان را بشناسند و در وهله بعد ویژگی‌های شخصیتی فرزند خود را متناسب با این که در سنین کودکی یا نوجوانی قرار دارد، بشناسند.

ارجمندی یادآور شد: والدین باید به این نکته توجه کنند که سرگرمی برای کودکان به ویژه انجام فعالیت‌های ورزشی به دلیل تخلیه انرژی و هیجاناتشان منجر به تقویت و بالا رفتن روحیه آن‌ها می شود که قطعا این امر در تعدیل و معقول شدن خواسته های کودکان موثر خواهد بود.

وی بیان کرد: والدین همواره باید الگوی خوب و مناسبی برای فرزندانشان باشند، بنابراین والدین اول باید سطح انتظارات را از خودشان و افراد بررسی و آن‌ها را معقول کنند تا کودکان یک الگوی مناسب برای قدرشناسی و خواسته‌های معقولانه از اطرافیان داشته باشند.

تشویق توقعات به‌جا

ارجمندی افزود: معمولا این ویژگی هر انسانی است که رفتارهای منفی را بیشتر می بیند و بیشتر بر آن‌ها تاکید دارد، اما والدین نباید بر ویژگی و رفتار منفی کودک تاکید کنند. به این معنا اگر یک کودک دو ویژگی منفی و هشت ویژگی مثبت دارد والدین باید رفتارهای مثبت فرزندشان را تشویق کنند که این موضوع بر افزایش اعتماد به نفس در کودک نیز بسیار موثر است. به عنوان مثال زمانی که یک توقع به جا داشت آن را پررنگ و مورد تشویق قرار دهند تا این رفتار کودک دوباره تکرار شود.

تقویت مهارت نه شنیدن

وی تصریح کرد: نه شنیدن برای کودکان معمولا دشوار است این در حالی است که از سن دو سالگی کودک باید ناکامی را تجربه کند؛ به این معنا که گاهی والدین در مواجه با خواسته های آنان نه بگویند، چرا که تجربه ناکامی سبب می شود در شرایط مختلف و به ویژه در دوره نوجوانی ناکامی در محیط‌های اجتماعی را راحت‌تر بپذیرند. به عنوان مثال کودکی که در مدرسه از گروه دوستان خود نه می شنود اگر این مهارت را در محیط خانواده و در روابط خود با والدین تجربه کرده باشد آسیب کمتری را تجربه می‌کند.

این روانشناس کودک و نوجوان اضافه کرد: والدین نباید در مواجهه با توقعات کودکان در مقابل فرزندشان قرار بگیرند و در جنگ قدرت بروند بلکه باید در کنار آن‌ها حرکت کنند.

مراقبت از سبک فرزند پروری

ارجمندی ادامه داد: والدینی که سبک فرزندپروری سهل انگارانه دارند و تمام خواسته های کودک را برآورده می‌کنند و والدینی که سخت گیر هستند و قوانین زیادی را برای کودکان مشخص می کنند به فرزندان خود آسیب می زنند در حالی که والدین باید مقتدر باشند. به عنوان مثال اگر برای کودک زیر دو سال گوشی و تبلت ممنوع است به هیچ عنوان این وسیله را در اختیار کودک قرار ندهند و در مواجهه با خواسته‌های کودک که خط قرمزهای آن‌ها است و مسائلی که به فرزندشان آسیب می زند مقتدرانه نه بگویند و پای آن بایستند.

این روانشناس کودک و نوجوان با توجه به اینکه از سن دو سالگی مهارت نه شنیدن را در کودک تقویت می‌کنیم و آن‌ها را با موقعیت‌های ناکامی برای برخی از خواسته‌های نابه‌جا آشنا می‌کنیم، تاکید کرد: این مسئله اهمیت دارد که والدین از ابتدا الگوی مناسبی باشند بنابراین می‌توانند از متخصصین و روانشناسان کودک در این زمینه کمک بگیرند. اگر والدین فرزندان خود را با ناکامی و نه شنیدن آشنا نکنند در محیط دوستان و جامعه به شدت با مشکل مواجه خواهند شد و آسیب بیشتری را متحمل خواهند شد.

وی در پایان عنوان کرد: تحقیقات بسیار زیادی در این زمینه انجام شده است که پر توقع بودن کودکان، مشکلات سلامت روان، خشونت جسمانی، سو استفاده‌های جنسی، افزایش احتمال خودکشی، افسردگی در دوران بزرگسالی، استرس و اضطراب را برای فرد به دنبال خواهد داشت.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: منطقه قم تربیت کودک رفتار والدین استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی سیاسی استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی استانی علمی و آموزشی اخبار اقتصادی خوزستان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی سیاسی روانشناس کودک و نوجوان عنوان مثال رفتار والدین خواسته ها برای کودک نه شنیدن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۱۹۲۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تاثیر اسباب بازی در نبوغ و رشد کودکان

آیا اسباب بازی ها در رشد کودکان موثر هستند؟

در یک نگاه ساده اسباب بازی تنها یک وسیله ساده برای سرگرم کردن کودکان است اما حقیقت آن است که والدین می توانند با انتخاب هوشمندانه اسباب بازی، تاثیر زیادی در رشد نبوغ فرزند خود داشته باشند.

روانشناسان کودک تاکید می کنند که بخش مهمی از رشد و پرورش مهارت های کودک و نوزاد در هنگام بازی اتفاق می افتد. در حقیقت رشد بهینه کودکان بستگی به نحوه و میزان تعامل او با محیط اطراف دارد و اینکه تا چه حد توانسته باشد فرصت هایی را برای کشف و یادگیری محیط اطراف خود به دست آورد.

کودکان و نوزادان از طریق تعامل با اسباب بازی های خود یاد می گیرند تا پیوند عاطفی برقرار کنند و احساسات خود را کنترل کنند، مهارت های کلامی خود را ارتقا دهند، مهارت های ریاضی و انتزاعی کسب کنند و در نهایت بسازند و خراب کنند و ناامید نشوند. روانشناسان در تحقیقات مختلفی به اثبات رسانده اند که حتی نوع اسباب بازی های کودکان و استفاده از اسباب بازی های خاص برای دختران و یا پسران می تواند تا حد زیادی در انتخاب مسیر شغلی که آنها در آینده انتخاب می کنند نیز موثر باشد.

 

 

چگونه اسباب بازی هایی برای تقویت هوش کودکان خود انتخاب کنید

برای انتخاب اسباب بازی های مختلف برای تکمیل مراحل رشد کودکان، عوامل مختلفی مانند سن، نوع استعدادها و مهارت های کودک، نقاط ضعف رفتاری و مهارتی کودک باید مد نظر قرار گیرد. در ادامه به بررسی دقیق تر هر یک از این عوامل پرداخته شده است.

توجه به سن کودک و هماهنگی آن با اسباب بازی انتخاب شده

اسباب بازی های مختلف در مراحل مختلف رشد کودک کمک خواهند کرد تا کودکان مهارت های مربوط به آن سن مخصوص را کسب کرده و وارد مراحل بعدی رشد شوند.

در مرحله اول، اسباب بازی های دوران نوزادی بیشتر کودکان را به سمت توجه کردن به محیط اطراف و قوی تر کردن حواس پنج گانه مانند بینایی و شنوایی و لامسه سوق می دهد. این اسباب بازی ها می تواند شامل جغجغه های ساده تا اسباب بازی هایی با سطوح دارای برجستگی به منظور تقویت حس لامسه، سطوح آینه ای برای یادگیری ارتباط و عکس العمل و یا عروسک های پارچه ای رنگارنگ و یا کتاب های پارچه ای بدون قطعات ریز و یا آلرژی زا باشد.

سپس با افزایش مهارت های حرکتی نوزادان، اسباب بازی ها معمولا به حرکت کردن، راه رفتن و حفظ تعادل کودک کمک خواهند کرد.

در مرحله بعد یعنی در دوران کودکی، اسباب بازی ها به رشد توانایی های کلامی، تجسم فضایی و هماهنگی بین حواس کمک خواهند کرد. این بازی ها می تواند شامل انواع بازی های ساختنی، انواع توپ ها و بازی های حرکتی باشند.

به مرور و با ورود به مراحل بعدی رشد، اسباب بازی ها به برنامه ریزی، ارتباط موثر با اطرافیان، یادگیری مشاغل، تفکر هدفمند و حل مساله در کودک کمک خواهند کرد. در حقیقت اسباب بازی ها بیشتر نقش کمک به آموزش های موثر و مفید در کودکان را خواهند داشت.

توجه به استعدادهای ذاتی و مهارت های کودک

کشف استعداد و رشد آن در دوران کودکی یکی از مهمترین خدماتی است که والدین می توانند به کودکان هدیه کنند. اگر کودک در یکی از هوش ها و یا مهارت ها استعداد خاصی دارد، انتخاب هدفمند اسباب بازی ها برای او می تواند او را به صورت هدفمند در مسیر رشد و موفقیت سوق دهد. به عنوان نمونه اگر کودک در مهارت های تفکر الگوریتمی و حل مساله توانمند است انتخاب بازی های مبتنی بر تفکر منطقی می تواند تا حد زیادی به او کمک کند تا ذهنی منظم و منطقی داشته باشد.

اسباب بازی های دارای پایان باز، یکی از مهمترین ابزار های افزایش نبوغ و خلاقیت کودکان

بسیاری از اسباب بازی مانند جورچین ها و پازل ها و یا حتی بازی های فکری و بردگیم ها، مهارت های حل مساله را تا حد زیادی در کودکان تقویت می کنند اما باید توجه داشت که این نوع اسباب بازی ها، تفکر کودکان را در چهارچوب های مشخصی محدود می کنند و به او یاد می دهند که باید ساختارهای مشخصی برای حل مساله داشته باشد.

این در حالی است که اسباب بازی هایی مانند لگو، شن بازی، فیگورها و یا حتی ها جعبه ها و ابزار کاردستی و نقاشی بدون توجه به محدودیت ها به کودکان آموزش می دهند تا مسائل را خارج از روش های معمول تحلیل کنند.

 

 

اسباب بازی های ایفای نقش، یادگیری مهارت های آینده

یکی از رده اسباب بازی هایی که در مراحل رشد کودک بسیار تاثیر گذار است، اسباب بازی هایی است که در آن کودک دنیای بیرون از خود را می سازد و تمرین می کند. کودک در این نوع بازی ها یاد می گیرد تا با هم سن و سالان خود ارتباط بگیرد، به آنها محبت کند و نقش خود را به درستی در گروه ایفا کند. در واقع نابغه ترین افراد نیز اگر نتوانند در محیط کار خود، با سایر نقش ها تعامل سازنده ای داشته باشند نمی توانند آینده شغلی موفقی را متصور باشند.

بنابراین اسباب بازی هایی مانند لوازم منزل و خانه های بازی، زمین های پارچه ای و ماشین های متعدد که کودکان به صورت گروهی با آن بازی و تعامل می کند می تواند در رشد این مهارت ها موثر باشد.

توجه به مشکلات کودک و بازی درمانی

اسباب بازی ها علاوه اینکه به کودک کمک می کند تا مهارت های خود را تقویت کند، می تواند نقش درمان گری نیز داشته باشد. در حقیقت کودکان در پروسه بازی درمانی می توانند بسیاری از اختلالات شخصیتی خود را در کنار هم سن و سالان خود و با انتخاب هدفمند بازی ها رفع و درمان کنند. به عنوان نمونه اگر کودک در مهارت های کلامی ضعیف است انتخاب بازی های ایفای نقش و یا لباس های ایفای نقش که معمولا به صورت گروهی و نمایشی انجام می شوند می توانند در رفع این مشکل او کارساز باشند.

انتخاب برخی بازی های سرعتی و تمرکزی می تواند در درمان عدم تمرکز در کودکان تا حد زیادی موثر باشد.

یا اگر کودک تحمل پذیرش باخت را ندارد، انتخاب بازی مهره و صفحه و یا بردگیم ها به او یاد خواهد داد که می تواند در یک بازی بارها برنده و یا بازنده باشد. بنابراین انتخاب هدفمند و هوشمند بازی ها می توانند حتی در رفع مشکلات رفتاری کودکان نیز موثر باشند.

انتخاب بهترین اسباب بازی ها برای کودکان

یکی از روش های انتخاب بهترین اسباب بازی ها برای سنین و مشخصات مختلف کودکان استفاده از دیتابیس هایی است که اسباب بازی ها را به شیوه موثر فیلتر و دسته بندی می کنند. از نمونه این منابع به عنوان نمونه سایت دیجی کالا، و مای لیست است که تنوع مختلفی از اسباب بازی ها را با شرایط و ویژگی های مختلف دسته بندی کرده اند.

شما می توانید از سایت مای لیست به خرید عمده اسباب بازی های مناسب کودکان خود به قیمت خرد بپردازید.این نوع از بانک های اطلاعاتی کمک می کنند تا اولا با دسته بندی های مختلف اسباب بازی در رده های مختلف سنی آشنا شوید و علاوه براین، به راحتی کالاهای مورد نظر خود را انتخاب و مقایسه کنید.

 

*** این مطلب در سرویس گزارش آگهی منتشر شده و تبلیغاتی می باشد؛ لذا جماران هیچ توصیه در رابطه با انجام فعالیت فوق ندارد.